Bestseller bearbook.pl w roku 2021, książka w finale Nagrody Literackiej Nike w 2022 roku! 

Nieliczni Niemcy, którzy wykorzystywali seksualnie i dręczyli innych więźniów w nazistowskich jednostkach penitencjarnych – tak określano w Polsce mężczyzn skazanych w latach 1933–1945 na mocy paragrafu 175 piętnującego relacje homoseksualne.

„Oni” byli obcy; byli drapieżcami i było ich bardzo niewielu. Z tych trzech powodów nie zajmowano się ich historią, nie upamiętniano i nie traktowano jako ofiar nazistowskiego systemu. Ocaleńców przemilczano. W Polsce „takich” ludzi miało nie być.

Homoseksualnych mężczyzn aresztowano i więziono w Rawiczu, Międzychodzie, Wronkach, Strzelcach Opolskich, czy Tarnowie. Wywożono do KL Sachsenhausen, KL Buchenwald, KL Mauthausen, KL Gross-Rosen, kompleksu obozowego Auschwitz-Birkenau-Monowitz oraz na Majdanek. Ginęli w jednostkach penitencjarnych na terenie Rzeszy a jeśli udało im się przeżyć, wracali do domu. Ich groby można odnaleźć na polskich cmentarzach. Opowieść o nich nie składa się wcale z pojedynczych śladów. Nawet jeśli ich biografie są niepełne, często urwane lub pozbawione finału, to tworzą rozbudowany wielogłos.

Historia osób nieheteronormatywnych w czasie II wojny światowej nadal pozostaje w sferze tabu. Siedemdziesiąt pięć lat po zakończeniu wojny nie ma w Polsce praktycznie żadnych publikacji na ich temat, trudno o nawet drobne fragmenty w ogólnych opracowaniach.

„Oni” nie istnieją z naszej winy. Zamazani przez przedwojenne fantazmaty podsycane nazistowską propagandą i perwersyjne plotki wojenne i obozowe, zrównani zostali z bezimiennymi uwodzicielami, kryminalistami, aspołecznym elementem. Przeciwko tym wyobrażeniom trzeba się wreszcie zbuntować, a o „nich” nie da się już dłużej milczeć.

Polaków skazanych za homoseksualność w czasie II wojny światowej miało w ogóle nie być. To mieli być tylko Niemcy, a poza tym byli oni nieliczni i byli seksualnymi drapieżcami – z tych trzech powodów polscy historycy nie zajmowali się ich historią, nie upamiętniano i nie traktowano ich jako ofiar nazistowskiego systemu.

Tymczasem oni byli. Józef Drewniok z Gliwic, Bogdan Kurt Machula z Katowic, Józef Kamiński z Włocławka, Alojzy Pawłowski z Poznania, Dionizy Przyborowski z Wrześni, Roman Igler z Poznania, Józef Niemczyk, który był na przymusowych robotach w III Rzeszy… i tak dalej, i tak dalej. Przez przełomową pracę Joanny Ostrowskiej idzie korowód Polaków skazanych za „nierząd z mężczyznami”. Autorka nie ma dla nas soczystych historii miłosnych ze zwrotami akcji – ma strzępy biografii wyczytane z oficjalnych hitlerowskich dokumentów, z list transportowych, z sądowych zeznań. Z tych strzępów wyłania się makabryczny świat, w którym za zalotne spojrzenie skierowane przez mężczyznę do drugiego mężczyzny można było trafić do obozu koncentracyjnego i umrzeć po kilku tygodniach z wycieńczenia, albo zostać "piplem" - czyli seksualną zabawką dla strażników (polscy chłopcy często w ten sposób próbowali przetrwać obozową rzeczywistość). Ostrowska pokazuje moc absurdalnej teorii uwiedzenia, zgodnie z którą należało zawsze koniecznie ustalić, który którego uwiódł – uwiedziony mógł liczyć na łagodniejsza karę. Pokazuje też bezpardonowość wchodzenia w jak najintymniejsze szczegóły seksualne – gdzie podejrzani byli zmuszeni zarzekać się, że „nie było stosunku oralnego, nie było stosunku analnego, była tylko wzajemna masturbacja”.

Autorka ukazuje również, że prześladowania nie skończyły się wraz z końcem II wojny światowej, a w trwającym dekady wymazywaniu homoseksualistów z pamięci po zbrodniczym reżimie brały też udział miejsca powołane do tego, by tę pamięć pielęgnować – jak choćby Muzeum Auschwitz-Birkenau.

"Replika"

KSIĄŻKA Z ZAKŁADKĄ Z AUTOGRAFEM AUTORKI!